Bij voeding en gezondheid denk je misschien snel aan het lichaam of aan fitheid. Maar wat zijn de effecten op het brein? Dat blijkt nog ingewikkeld.
Je hoort Peter Joris en Tanja Adam, hoofddocenten Vakgroep Voeding en Bewegingswetenschappen, Universiteit Maastricht.
Meer over dit onderwerp
Dr. Peter Joris
Gezonde voeding is cruciaal bij het voorkomen van chronische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten en stoornissen in het cognitief functioneren (dit is de informatieverwerking in de hersenen). Deze gezondheidseffecten worden mede verklaard door gunstige effecten op onze bloedvaten.
Het onderzoek van Dr. Joris - universitair hoofddocent binnen de Vakgroep Voeding en Bewegingswetenschappen aan de Universiteit Maastricht - focust zich daarom op het uitvoeren van gecontroleerde interventiestudies naar de effecten van voeding op de gezondheid van de bloedvaten bij mensen. Hierbij wordt er niet enkel gekeken naar effecten in de periferie (het lichaam), maar ook naar de link met het functioneren van de bloedvaten in de hersenen, hetgeen een belangrijke determinant is voor het cognitief functioneren en de ontwikkeling van dementie.
De interdisciplinaire insteek is bij dit onderzoek belangrijk gezien de focus ook ligt op het implementeren van functionele uitkomstmaten gemeten met specifieke medische apparatuur, zoals MRI. Dit onderzoek heeft recent aangetoond dat bepaalde voedingsmiddelen en nutriënten de doorbloeding van specifieke gebieden in de hersenen verbeteren, hetgeen een belangrijke invloed heeft op de cognitieve gezondheid.
Dr. Tanja Adam
Het onderzoek van Dr. Adam - eveneens universitair hoofddocent binnen de Vakgroep Voeding en Bewegingswetenschappen aan de Universiteit Maastricht - is gebaseerd op het feit dat de periferie (het lichaam) en de hersenen geen aparte entiteiten zijn als het om de metabole gezondheid gaat. Hormonen en transmitters uit de periferie hebben via de bloed-hersenbarrière directe of indirecte effecten op de hersenen.
Het hormoon insuline komt via het bloed in de hersenen terecht en werkt daar als een verzadigingshormoon, maar het vermindert ook het plezier dat we door voeding ervaren door zijn invloed op het beloningssysteem in onze hersenen. Verzadiging wordt niet enkel bepaald door het voorzien in energiebehoeften, maar ook door het genot en de beloning die we ervaren bij de inname van voeding. Daarnaast is de gevoeligheid van de hersenen voor het hormoon insuline ook belangrijk voor een goede dopamine regulatie; dopamine is een essentiële transmitter (vertaler) voor beloning in de hersenen.
Een goede gevoeligheid van de hersenen voor insuline is niet enkel belangrijk voor de metabole gezondheid, maar ook voor de mentale en cognitieve gezondheid. Een verminderde gevoeligheid van de hersenen voor dit hormoon is dan ook verbonden aan verminderde cognitieve prestatie. Daarom is het voor breingezondheid belangrijk naar een metabole gezondheid van het lichaam te streven middels voeding en beweging.
Lopende onderzoeken
Lopende studies binnen onze onderzoeksgroep kijken momenteel bijvoorbeeld naar de effecten van eiwit in de voeding en specifieke voedingsproducten. Dit is niet enkel belangrijk voor gewichtsverlies (bij overgewicht) of het behouden van een gezond lichaamsgewicht, maar ook voor het voorkomen van chronische aandoeningen.
Deze effecten worden momenteel onderzocht in verschillende doelgroepen. Het uiteindelijke doel van deze studies is om middels de vergaarde kennis een bijdrage te leveren aan het ontwikkelen van voedingsmiddelen verrijkt met specifieke nutriënten, evidence-based voedingsrichtlijnen en/of gezondheidsclaims.
