Blog: ‘Poolse toestanden’ bij regionale omroepen
Europa is boos op Polen. De regering in Warschau heeft veel te veel invloed op de publieke omroep, waardoor de principes van een rechtsstaat in gevaar komen. Grote Woorden uit Brussel. Maar dichter bij huis dreigt een gelijksoortig fenomeen, bij de
Natuurlijk verpakken we overheidsinvloed in Nederland veel slimmer dan de Polen dat doen. Het valt minder op, maar ondertussen neemt de invloed van ‘Den Haag’ op de regionale omroepen grote vormen aan.
Wat is er aan de hand? De dertien regionale publieke omroepen krijgen, volgens de nieuwe Mediawet die momenteel bij de Eerste Kamer ligt, één landelijk bestuur (RPO-bestuur). En dat maakt een Concessiebeleidsplan waar alle dertien zich aan moeten houden, een belangrijk kader dus waarbinnen die omroepen moeten functioneren. Dekker moet dat Concessiebeleidsplan natuurlijk wel eerst goedkeuren.
Dekker bemoeit zich met alle benoemingen
Wie benoemt dat RPO-bestuur? Dat doet een Raad van Toezicht. Staatssecretaris Dekker bepaalt wie in de Raad van Toezicht komen. Vervolgens zoekt die Raad van Toezicht de zes bestuurders, die pas aan de slag mogen als de staatssecretaris – daar is ie weer - zijn goedkeuring heeft gegeven.
Maar het gaat nog verder. De staatssecretaris zegt dat de onafhankelijkheid van de dertien regionale redacties gewaarborgd is. Dat klinkt heel mooi, maar die regionale redacties krijgen als bestuurder/directeur een RPO-bestuurder. Een man/vrouw die er met instemming van Dekker zit.
Sterkere invloed dan bij NPO
Bij de NPO en de landelijke omroepen speelt de overheidsinvloed ook. Er is echter één groot verschil: de landelijke omroepen hebben allemaal nog een eigen directie en eigen bestuur. Dat werkt dempend op de macht van de NPO. Bij de regionale omroepen is er geen sprake meer van een eigen directie, eigen bestuur of eigen toezicht. Alles komt in handen van de RPO.
En dan circuleerde ook nog het idee om de hoofdredacteuren van de dertien regionale omroepen te laten benoemen door de RPO. Dan is het 'Poolse' model compleet. Laten we in godsnaam in de tweede fase van de Mediawet-aanpassing, later dit jaar, de onafhankelijke benoeming van de hoofdredacteuren veilig stellen.
De discussie over Polen heeft mij in elk geval wakker geschud. Wellicht geldt hetzelfde voor de Eerste Kamer.
Ben ik nu tegen intensieve samenwerking tussen de regionale omroepen? Nee, integendeel. Door samen te werken op ondersteunend en technisch gebied kunnen we het grootste deel van de 17 miljoen aan opgelegde bezuinigingen hopelijk wegpoetsen. Maar waarom moet de regering zo’n grote invloed hebben op het aansturen van de regionale omroepen?
Leo Hauben, hoofdredacteur L1
17 januari 2016
17 januari 2016
