Limburg Doc: Marskramers van God

Marskramers van God. Een film van Hans Heijnen, over jongens die in de jaren 50 naar de missie in Brazilië vertrokken. Hoe verging 't hen?

In opdracht van L1 TV heeft Hans Heijnen een documentaire gemaakt onder de titel 'Marskramers van God'. De film gaat over Limburgse en Brabantse jongens die in de jaren vijftig als missionaris naar Brazilië vertrokken.

Na een tijd van discipline, tuchtiging en zelfs mishandeling op het Klein Seminarie in het Overijsselse dorp Zenderen, werden jonge karmelieten in 1956 op de boot gezet naar Brazilië, om inwoners zoals indianen te bekeren.

Pas na tien jaar zouden ze hun familie terugzien; hun ouders moesten voor die periode tekenen. De meeste jongens keerden zich later af van het celibaat en de strenge leefregels en trouwden met Braziliaanse vrouwen. Slechts twee zijn pater gebleven.

In Marskramers van God worden vier priesters gevolgd. Doordat ze waren afgesneden van hun familie in Nederland, vormden de jonge karmelieten samen een nieuwe ‘familie’, maar dat was niet hetzelfde als thuis. Er zat een zekere tragiek in hun levensloop: de meesten hadden heimwee. Toen ze door de vernieuwingen in de kerk meer met ‘gewone mensen’ omgingen, volgde vaak al snel hun uittreding.

Eén van de twee die pater zijn gebleven, wordt in de film op de voet gevolgd als hij in het binnenland aan het werk is: Piet Jansen uit Schinveld. Zeven weken na de laatste draaidag overleed hij aan een hartkwaal.

Ook de Brabantse psycholoog Jan Dousi uit Oss is te zien in de film. Hij is uitgetreden en werkt nu als vrijwilliger in de gevangenis van Nova Lima. Dan zijn er nog Antoon Cornelissen uit De Peel, nu freeLance DJ, en Frits Hoedemaker uit Beek. Hij keerde al na vijf jaar terug naar Nederland en werd later fysiotherapeut in een verpleeghuis. Alle vier zijn hun roeping trouw gebleven door iets nuttigs te doen voor de maatschappij, zonder de kerk.

De film is geïnspireerd op het boek ‘Tien paters op Gods grote akker’ van NRC-journalist Marcel Haenen (oorspronkelijk afkomstig uit Heerlen). Hans Heijnen maakte eerder voor L1 de documentaire 'Dodenweg - zonen van de Napoleonsbaan'. Ook de documentaire Bokken en Geiten en Weerwolf van Itteren zijn van zijn hand.